|
– „Оллоҳ сизни авф қилди“, [9:43]
ояти «Тавба» сурасида келди. Бу сура ҳижратнинг тўққизинчи йилидаги Табук ғазоти ҳақида нозил бўлди. Ҳукм аввал маъруф эди. «Нур» сураси Расулуллоҳ с.а.в. учун уларга изн бериш жоизлигини очиқ баён қилиб келганди. Табук ғазоти ва қийинчиликда қўшин тўплаш ҳақидаги «Тавба» сураси нозил бўлган воқеада изн бермасликлари афзал эди. У киши уларга изн бергач, Оллоҳ мана шу иш учун танбеҳ берди. Оят ижтиҳодни тузатиш ёки шу ҳодисада Расулуллоҳ с.а.в. ижтиҳод қилган ҳукмга хилоф янги ҳукм эмас эди. Балки афзалининг хилофини қилганликлари учун танбеҳ эди.
Аммо Оллоҳ Таолонинг:
وَلاَ تُصَلِّ عَلَى أَحَدٍ مِنْهُمْ مَاتَ أَبَدًا وَلاَ تَقُمْ عَلَى قَبْرِهِ إِنَّهُمْ كَفَرُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ وَمَاتُوا وَهُمْ فَاسِقُونَ
– „Улардан биронтаси ўлса, зинҳор унинг (жаноза) намозини ўқиманг ва қабри устига ҳам бориб турманг! Чунки улар Оллоҳ ва Унинг пайғамбарига кофир бўлдилар ва итоатсиз ҳолларида ўлдилар“, [9:84]
сўзи Унинг:
فَإِنْ رَجَعَكَ اللَّهُ إِلَى طَائِفَةٍ مِنْهُمْ فَاسْتَأْذَنُوكَ لِلْخُرُوجِ فَقُلْ لَنْ تَخْرُجُوا مَعِي أَبَدًا وَلَنْ تُقَاتِلُوا مَعِي عَدُوًّا إِنَّكُمْ رَضِيتُمْ بِالْقُعُودِ أَوَّلَ مَرَّةٍ فَاقْعُدُوا مَعَ الْخَالِفِينَ
– „Энди агар Оллоҳ сизни (Табук жангидан) қайтариб, улардан бирон тоифага (рўбарў қилса) бас, улар сиздан (бундан буён бўладиган ғазотларга) чиқиш учун изн сўрасалар, айтингки: «Мен билан ҳаргиз чиқмайсизлар ва мен билан бирга бирон душманга қарши жанг ҳам қилмайсизлар. Чунки сизлар аввал-бошда чиқмай ўтиришга рози бўлдингиз, бас, яна қолгувчи кимсалар билан бирга ўтираверинглар». [9:83]
сўзидан кейин келган. Оллоҳ Таоло оятда баён қиляпти:
فَإِنْ رَجَعَكَ اللَّهُ إِلَى طَائِفَةٍ مِنْهُمْ
– „Энди агар Оллоҳ сизни (Табук жангидан) қайтариб, улардан бирон тоифага (рўбарў қилса)“. [9:83]
Уларни ёлғиз ташлаш хорлаш учун, тоинки жиҳод ва Расулуллоҳ билан бирга чиқиш шарафига етмасликлари учун, Расулуллоҳ с.а.в.ни ўз ғазотида улар билан бирга чиқмасликка буюряпти. Ундан кейинги оятда бевосита:
وَلاَ تُصَلِّ عَلَى أَحَدٍ مِنْهُمْ
– „… зинҳор унинг (жаноза) намозини ўқиманг“, [9:84]
уларни хорлаш ҳақида бошқа нарсани баён қиляпти. Бу нарса мунофиқларни йўқотиш учун бўлган ҳамла асносида бўляпти. Бу ва бундан аввалги ҳамда бундан кейинги оятлар мунофиқлар ҳукмини, уларни хорлаш, камситиш ва мўминлар даражасидан тушириш каби улар билан муомала қилиш кайфиятини баён этяпти. Бу оятларда Расулуллоҳ с.а.в. ижтиҳод қилганлари ҳақида хабар берувчи бирор нарса йўқ. Ваҳоланки, оятлар унинг аксини кўрсатади. Бу бошиданоқ мунофиқлар ҳақидаги қонун эди. У шу суранинг ўзида такрор
102-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260